Stalag 318/VIII F (344) Lamsdorf

Stalag 318/VIII F (344) Lamsdorf - Istniał od lipca 1941 r. do marca 1945 r. Utworzono go w miejscu, gdzie w czasie I wojny światowej również przetrzymywano jeńców – żołnierzy państw ententy (Lager V, Lager VI a), a w latach 1921–1924 funkcjonował obóz dla niemieckich imigrantów z terenów przyłączonych do Polski, tj. Górnego Śląska, Wielkopolski i Pomorza.

W historii tego miejsca najtragiczniej jednak zaznaczyła się II wojna światowa. Istniał tu obóz, który stworzono dla najliczniejszej i najgorzej przez Niemców traktowanej grupy jeńców radzieckich. Dla nich był on miejscem eksterminacji. Ze 180–200 tys. jeńców, którzy przeszli przez obóz w latach II wojny światowej, zmarło w Lamsdorf ok. 40 tys. Tereny pod zabudowę obozu wytyczono późną wiosną 1941 r., ale prac budowlanych nie podjęto. Żołnierze Armii Czerwonej, których przywożono tu od lipca, byli koszarowani pod gołym niebem. Dopiero jesienią przystąpiono do budowy baraków. Ponieważ nie udało się jej zakończyć przed nadejściem zimy, jeńcy zmuszeni byli chronić się przed zimnem w zrobionych przez siebie prowizorycznych jamach ziemnych. Zasadnicza część prac budowlanych została wykonana dopiero w 1942 r.

Przez cztery lata swojego istnienia, obóz przechodził różne zmiany organizacyjne. Do jesieni 1941 r. funkcjonował jako Stalag 318, a następnie – Stalag VIII F Lamsdorf. W połowie 1943 r. zlikwidowano jego samodzielność i podporządkowano pobliskiemu Stalagowi VIII B Lamsdorf, który z kolei w końcu 1943 r. przemianowano na Stalag 344 Lamsdorf. Ze względu na obecność ogromnej liczby jeńców radzieckich, potocznie obóz nazywano radzieckim (Russenlager). Przetrzymywano w nim jednak również żołnierzy innych armii, mianowice: włoskiej, jugosłowiańskiej, greckiej, a także w mniejszej liczbie – polskiej, francuskiej i rumuńskiej. W 1944 r. przywieziono tu powstańców warszawskich (ok. 6 tys.) i słowackich (1,5 tys.).

Pomnik Powstańców Warszawskich
- Jeńców Stalagu 344 Lamsdorf